Η Παγκόσμια Ημερα των Μουσειων και η Ελλάδα

Η Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων, 18 Μαΐου, όπως την όρισε το 1977 το ICOM, Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων, φέτος κρύβει ιδιαιτερότητες. Τα μέτρα της καραντίνας, που ισχύουν στις περισσότερες χώρες λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, δεν επιτρέπουν τις δωρεάν επισκέψεις του κοινού στα μουσεία, οπότε ο εορτασμός θα γίνει με ψηφιακές δράσεις. Η χώρα μας, ως φορέας ενός πανάρχαιου πολιτισμού, είναι γεμάτη από μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, με σημαντικά εκθέματα, που προκαλούν το θαυμασμό σε όλον τον κόσμο.

Στην αρχαία Ελλάδα, μουσείο είναι ο χώρος λατρείας των Μουσών, μέσα στον οποίο καλλιεργούνται οι Τέχνες, η ποίηση, η μουσική και ο χορός. Στη ρωμαϊκή εποχή ο όρος αφορά χώρους που πραγματοποιούνται φιλοσοφικές συζητήσεις. Την αναγεννησιακή εποχή συναντάμε τις ιδιωτικές συλλογές ευπόρων ατόμων, ενώ από το 17ο αιώνα καθιερώνεται η λατινική λέξη «museum», για τον προσδιορισμό και εγκατάσταση αυτών.

Στη χώρα μας το πρώτο μουσείο, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ιδρύθηκε απο καταβολής σχεδόν του σύγχρονου ελληνικού κράτους, το 1829 στην Αίγινα, που ήταν η πρωτεύουσα. Το 1834, με την εγκαθίδρυση της Βασιλείας του Όθωνα μεταφέρθηκε στη νέα πρωτεύουσα την Αθήνα, με τα εκθέματα να στεγάζονται σε διαφορετικούς χώρους, μέχρι την ανέγερση του σημερινού κτιρίου. Για το σκοπό αυτό έγινε δωρεά του οικοπέδου από τον Ε. Τοσίτσα και πραγματοποιήθηκε ευγενική χορηγία από την οικογένεια Μπερναρδάκη, που δραστηριοποιούταν στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας. Άνοιξε τις πύλες του στο κοινό το 1889 και σήμερα είναι ένα πανέμορφο εκσυγχρονισμένο κτίριο.

Το Μουσείο της Ακρόπολης αποτελεί ένα πραγματικό στολίδι για την Αθήνα, τόσο για την αρχιτεκτονική του όσο για τα εκθέματά του, σπάνιας ωραιότητας και ισττορικής αξίας. Για να ολοκληρωθεί το παζλ, λείπουν μόνο τα Μάρμαρα του Παρθενώνα που βρίσκονται στην Αγγλία, ως απόρροια της σκοτεινής συναλλαγής του Κόμη του Έλγιν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Σε πιο σύγχρονο στυλ, ξεχωρίζει το Μουσείο Μπενάκη, που ιδρύθηκε το 1930 από τον Αιγυπτιώτη Εμμανουήλ Μπενάκη. Πρόκειται για ένα μουσείο με πλούσιες και ποικίλες συλλογές, με εκθέματα από διαφορετικές εποχές, αλλά και τόπους, το οποίο στεγάζεται σε διαφορετικά παραρτήματα.

Στα Γιάννενα ξεχωρίζει το Μουσείο Βρέλλη, με τα κέρινα ομοιώματα σημαντικών μορφών της ελληνικής ιστορίας. Στην ίδια πόλη, στο νησάκι της Λίμνης Παμβώτιδας, συναντάμε και το μοναδικό Μουσείο, όπου ο επισκέπτης μεταφέρεται στην εποχή της Ελληνικής Επανάστασης και το τέλος του στυγερού Αλή Πασά.

«Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα» και φυσικά στη χώρα μας, λίκνο του αρχαίου πολιτισμού, είναι διάσπαρτα τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι σε ολόκληρη την επικράτειά της. Η Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων έχει τη δική της σημασία, θυμίζοντας μας το ένδοξο παρελθόν για το οποίο θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι. Αυτό δεν είναι εθνικιστικός παροξυμός αλλά μια πηγή έμπνευσης και διδαχής για να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον, με έμφαση στις ανθρώπινες αξίες του πνεύματος και της δημιουργίας.