Ο εορτασμός της Κοίμησης της Θεοτόκου
Ο Ελληνισμός για ακόμα μία χρονιά ετοιμάζεται να εορτάσει το 15 Αύγουστο, την Κοίμηση της
Θεοτόκου, σίγουρα όμως όχι υπό τις καλύτερες συνθήκες. Πανδημία, γυναικοκτονίες και οι
καταστροφικές πυρκαγιές συνθέτουν ένα βαρύ κλίμα για τους κατοίκους της χώρας. Ωστόσο το
«Πάσχα του καλοκαιριού», μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης, ίσως είναι και
μια αφορμή για να γεννήσει ελπίδα στις ψυχές των ανθρώπων.
Μαρία, Παναγιώτης, Δέσποινα, τα πιο γνωστά ονόματα που έχουν την ονομαστική τους
εορτή στις 15 Αυγούστου. Η Παναγία, Μητέρα όλων, σύμβολο της μητρότητας, κατέχει μια
ιδιαίτερη θέση στη χριστιανική και στην ευρύτερη λαϊκή παράδοση. Εκατοντάδες οι ναοί και τα
μοναστήρια αφιερωμένα στην Παναγία, με τις ονοματοδοσίες να συνδέονται, συνήθως, με
εικόνες και αγιογραφίες.
Λατρευτικοί χώροι
-Ο πρώτος θρησκευτικός χώρος που έρχεται στο νου αυτή τη μέρα είναι η περίφημη Παναγία
της Τήνου. Το 1940, ο εορτασμός αμαυρώθηκε από τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου
«Έλλη» από τους Ιταλούς.
-Η Παναγιά η Εκατονταπυλιανή της Πάρου συνδέεται με δοξασίες για την απελευθέρωση της
Πόλης. Σύμφωνα με το θρύλο, αυτή θα πραγματοποιηθεί όταν αποκαλυφθεί και η 100η πύλη
του ναού.
-Για τους Πόντιους η Μονή Παναγία Σουμελά στην Τραπεζούντα διαχρονικά αποτελεί τόπο
ιερού προσκυνήματος. Μετά τον οριστικό τους ξεριζωμό, η εικόνα μεταφέρθηκε στο Βέρμιο,
όπου χτίστηκε καινούργιο μοναστήρι, σε ένα επίσης μαγευτικό τοπίο.
-Στην Κύθνο, σε σημείο που συνδυάζει πράσινο και θάλασσα, ξεπροβάλλει το μοναστήρι της
Παναγίας της Κανάλας. Η εικόνα, έργο του αγιογράφου Εμμανουήλ Σκορδίλη, σύμφωνα με την
παράδοση έχει βρεθεί από ψαράδες.
-Στη Χίο, κοντά στο πανάρχαιο χωριό Άγιο Γάλα, εντός σπηλαίου βρίσκεται ναός αφιερωμένος
στην Παναγιά τη Γαλακτοτροφούσα ή Αγιογαλούσαινα. Το νερό των σταλακτιτών, το
σπηλαιογάλα, θεωρείται αγίασμα.
-Κοντά στην Επίδαυρο, σε δενδρόφυτη τοποθεσία, συναντάται η Μονή Καλαμίου του 17ου
αιώνα, με το ναό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Η καθιέρωση του εορτασμού
Η εορτή έχει τις απαρχές της τον 5ο αιώνα, στις 15 Αυγούστου του 460, 3 χρόνια μετά το
θάνατο του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Μαρκιανού, ο οποίος είχε χτίσει ναό προς τιμήν της
Παναγίας στη Γεθσημανή. Στην Αρμενική Αποστολική Εκκλησία ο εορτασμός πραγματοποιείται
κατά την πλησιέστερη Κυριακή του Δεκαπένταύγουστου και συνοδεύεται με την παραδοσιακή
τελετή καθαγιασμού των σταφυλιών.
Για την Κοίμηση της Θεοτόκου δεν υπάρχουν αναφορές στα Ευαγγέλια, αλλά μόνο σε
διηγήσεις και χριστιανικά κείμενα. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, τρεις μέρες πριν
πληροφορείται για το θάνατό της από άγγελο. Μοιράζει τα υπάρχοντά της σε δύο χήρες
γειτόνισσες και καλεί κοντά της τους Αποστόλους, οι οποίοι καταφθάνουν με νεφέλη. «Κοιμάται»
στην κατοικία του Ιωάννη. Ο Θωμάς καταφθάνει τρεις μέρες αργότερα, επισκέπτεται ότι τον
τάφο της, διαπιστώνοντας ότι η Παναγία «μετέστη προς τη ζωή».
Κατά τον παραδοσιακό εορτασμό η «Κοίμηση της Θεοτόκου» συνδυάζεται με ολιγοήμερη
νηστεία. Τα τοπωνύμια, οι θρησκευτικοί χώροι, τα έθιμα, οι επικλήσεις στην Παναγία για φώτιση
ή βοήθεια, καταδεικνύουν την ιδιαίτερη θέση της στον πνευματικό βίο του ανθρώπο, ως πηγή
ζωής. Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, η νοερή παρουσία της Θεομήτωρος δύναται να εμπνεύσει
κουράγιο και ελπίδα στις ταλαιπωρημένες ψυχές.
Πηγές: sansimera.gr, Wikipedia.org, euxh.gr