6 Ιουνίου 1944. Η Απόβαση της Νορμανδίας και η ελληνική παρουσία

Στις 6 Ιουνίου 1944 πραγματοποιήθηκε μια καθοριστική και συνάμα εμβληματική μάχη που ουσιαστικά έκρινε την έκβαση του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για την περίφημη Απόβαση της Νορμανδίας, που ξεκίνησε το βράδυ της 5ης Ιουνίου, ενώ είχε μακρόχρονη προετοιμασία και πλούσιο παρασκήνιο. Η σημασία και ο ηρωισμός των στρατιωτών ενέπνευσαν την Τέχνη, με τη συγγραφή βιβλίων και μεταφορά στη μεγάλη οθόνη, ενώ πραγματοποιούνται και εορταστικές εκδηλώσεις. 

Η απόφαση

     Πριν φτάσουμε στο συννεφιασμένο πρωινό της 6ης Ιουνίου, οι Συμμαχικές Δυνάμεις εκπόνησαν πολύπλευρα σχέδια, με σκοπό την επιτυχή κατάληξη της γιγαντιαίας επιχείρησης. Αυτή ουσιαστικά αποφασίστηκε το 1943, στη Σύσκεψη της Τεχεράνης, στην οποία μετείχαν ο Τσόρτσλι, ο Ρούσβελτ και ο Στάλιν. Θεωρήθηκε αναγκαία για να ηττηθεί οριστικά η Ναζιστική Γερμανία.

     Η συντριβή της στη Μάχη του Στάλινγκαρντ, στις αρχές του ίδιου έτους, υπήρξε καταλυτική, προκαλώντας ανατροπή του σκηνικού, που πλέον δε θύμιζε σε τίποτα τις νικηφόρες προελάσεις του Γ Ράιχ στα πρώτα χρόνια του πολέμου. Οι Αγγλοαμερικάνοι είχαν επικρατήσει στο βορειοαφρικανικό μέτωπο έναντι των δυνάμεων του Άξονα και είχαν ήδη καταλάβει τη Σικελία. Πλέον, ήταν φανερό ότι απέμενε το τελειωτικό χτύπημα και αυτό σχεδιάστηκε να δοθεί με την Απόβαση της Νορμανδίας, ένα δύσκολο και αποφασιστικό εγχείρημα που ονομάστηκε Επιχείρηση Overlord. Παράλληλα οι Σοβιετικοί είχαν περάσει στην αντεπίθεση, πραγματοποιώντας διείσδυση στο Ανατολικό Μέτωπο. 

Η προετοιμασία 

     Η ημέρα της κυρίως απόβασης, γνωστή ως D-Day, 6η Ιουνίου 1944, δεν επιλέχθηκε τυχαία. Η επιχείρηση αυτή πήρε το όνομα Ποσειδών. Αρχιστράτηγος ήταν ο Αμερικανός Αϊζενχάουερ και Αρχηγός του Στρατού Ξηράς ο Βετανός Μοντγκόμερι, ο οποίος βρήκε για μια φορά ακόμα απέναντί του, όπως και στη Βόρεια Αφρική, το Ρόμελ, γνωστό με το προσωνύμιο «αλεπού της ερήμου». Ελήφθησαν υπόψη οι συνθήκες παλλίροιας της περιοχής, ενώ η Σύμμαχοι με την Αντικατασκοπεία και με τη δημιουργία ψεύτικων στρατών και ομοιωμάτων οχημάτων κατάφεραν να πείσουν τη γερμανική στρατιωτική ηγεσία (πλην Ρόμελ) ότι η απόβαση θα γινόταν στο Καλαί. Με αυτόν τον τρόπο κράτησαν καθηλωμένο μεγάλο μέρος του εχθρικού στρατού. 

Η απόβαση

     Στην πρώτη φάση της Επιχείρησης μετείχαν περίπου 150.000 Βρετανοί, Αμερικανοί και Καναδοί, απέναντι σε σχεδόν ισάριθμους Γερμανούς. Έγιναν ρίψεις αλεξιπτωτιστών και συμμετείχαν πάνω από 4.000 πλοία υπό το Βρετανό Ναύαρχο Ράμσεϊ. Βέβαια μέχρι την κατάληψη των στρατηγικών στόχων και την ολοκλήρωση του εγχειρήματος μετείχαν εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες, περιλαμβάνων και των πολυεθνικών συμμαχικών δυνάμεων εκατέρωθεν. Μετά την αιματηρή Μάχη της Νορμανδίας ο δρόμος για την κατάκτηση της Γερμανίας ήταν ανοιχτός.  

Η ελληνική συμμετοχή

     Η Ελλάδα ήταν παρούσα με δύο κορβέτες, «Τομπάζης» υπό τον Πλωτάρχη Γεώργιο Παναγιωτόπουλο και «Κριεζής» με Κυβερνήτη το Δημήτριο Κιοσσέ. Ο Ύπαρχος του τελευταίου Γρηγόριος Παυλάκης τιμήθηκε το 2004 με τον τίτλο του Ιππότη της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας. Τα ελληνικά πλοία μετείχαν σε επικίνδυνες επιχειρήσεις και δέχτηκαν σφοδρούς βομβαρδισμούς από τη γερμανική αεροπορία.

     Η 6η Ιουνίου 1944 έμεινε στην Ιστορία ως η μεγαλύτερη αμφίβια πολεμική επιχείρηση στην παγκόσμια πολεμική ιστορία. Οι απώλειες ήταν τεράστιες και από τις δύο πλευρές, αλλά και σε άμαχο πληθυσμό. Σήμανε όμως την οριστική νίκη των Συμμάχων και την απελευθέρωση των λαών της Ευρώπης από τη ναζιστική τυραννία.

Πηγές

Wikipedia

huffpost

in.gr

iefimerida