Τα Άρθρα μας

9 Μαΐου 1945, το οριστικό τέλος του Ναζισμού

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Μάιος του 1945, στο Βερολίνο, και ο κινηματογραφικός φακός αποθανατίζει μοναδικά ντοκουμέντα. Η σοβιετική στρατιωτίνα ρυθμίζει την κυκλοφορία των ελάχιστων οχημάτων στην κατεστραμμένη πόλη και ο Κόκκινος Στρατός παρελαύνει στους έρημους δρόμους. Στα ερείπια, αρχίζουν οι εθνικοί χοροί, από τους μαχητές των λαών της Ε.Σ.Σ.Δ.

Στις 9 του μηνός, η Γερμανία έχει υπογράψει την παράδοση άνευ όρων στους στρατιωτικούς εκπροσώπους των Η.Π.Α., της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος έχει τελειώσει. Υπάρχουν όμως και ιστορικοί που προσδιορίζουν τη λήξη του, με την παράδοση της Ιαπωνίας στις Η.Π.Α., το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, ενώ έχει προηγηθεί η ρίψη της ατομικής βόμβας ση Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Η αρχή του πολέμου και η πρώτη δυναμική αντίσταση

Ως ημερομηνία έναρξης θεωρείται η 1η Σεπτεμβρίου του 1939, όταν τα γερμανικά στρατεύματα εισβάλλουν στην Πολωνία και την καταλαμβάνουν, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, λόγω της στρατιωτικής τους υπεροχής. Λίγους μήνες αργότερα, παρακάμπτοντας τη γραμμή Μαζινό, κατακτούν τη Γαλλία. Ο Στρατάρχης Ντε Γκολ ξεκινά αντίσταση.

Ακολουθεί η ιταλική επίθεση στην Ελλάδα, με προπύργιο την Αλβανία, η οποία θα αποκρουστεί επιτυχώς. Η Γερμανία επεμβαίνει, συναντώντας όμως ισχυρή αντίσταση. Προελαύνοντας όμως από τη Γιουγκοσλαβία, εισέρχεται στην Ελλάδα. Με τη Μάχη της Κρήτης και την καταστροφή του σώματος των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, γράφεται άλλη μια ηρωική σελίδα. Η σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων στις δυνάμεις του Άξονα ήταν το πρώτο μήνυμα στους λαούς της Ευρώπης, ότι οι Γερμανοί δεν είναι ανίκητοι.

Η «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα»

Το 1941, η επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ παρασέρνει τις Η.Π.Α. να εισέλθουν στον πόλεμο. Το ίδιο έτος ξεκινά η «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα», η επίθεση των Γερμανών στη Σοβιετική Ένωση, παραβιάζοντας τη μεταξύ τους συμφωνία. Με την τακτική του αιφνιδιασμού κατακτούν νίκες και εδάφη.

Καταλυτική ήταν η Μάχη του Στάλινγκραντ, πόλης με πολλά σημαντικά εργοστάσια, που έφερε και το όνομα του Σοβιετικού ηγέτη. ΟιΓερμανοί, κάποια στιγμή, καταλαμβάνουν το 80% της πόλης. Στις αρχές του 1943 όμως έρχεται η οριστική τους συντριβή και ξεκινά η σοβιετική αντεπίθεση.

Η αγγλοαμερικανική αντεπίθεση

Παράλληλα, οι αγγλοαμερικάνοι έχοντας νικήσει τις δυνάμεις του Άξονα στη Βόρεια Αφρική, εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη καυσίμων, αποβιβάζονται στη Σικελία. Η Γερμανία εισβάλλει στη Βόρεια Ιταλία.

Η έκβαση του πολέμου όμως είναι πλέον φανερή.Το ίδιο έτος, στην Τεχεράνη, συναντώνται ο Ρούσβελτ, ο Τσώρτσιλ και ο Στάλιν, σε μια Διάσκεψη για να σχεδιάσουν «την επόμενη μέρα».

Τον Ιούνιο του 1944, με την απόβαση των αγγλοαμερικανικών δυνάμεων στη Νορμανδία της Γαλλίας, η πλάστιγγα του πολέμου γέρνει οριστικά. Οι Γερμανοί, σκληρά μαχόμενοι υποχωρούν. Η συντριβή τους όμως είναι αναπόφευκτη.

Το τέλος του Γ Ράιχ

Τον Ιούλιο, μια ομάδα Ναζί στρατηγών οργανώνει απόπειρα δολοφονίας, με την τοποθέτηση βόμβας, κατά του Χίτλερ, ώστε μια νέα κυβέρνηση να διαπραγματευτεί την ειρήνη με τους διαφαινόμενους νικητές. Ανακοινώνεται ότι ο Φύρερ είναι νεκρός, όμως από τύχη έχει γλιτώσει με ελαφρά τραύματα.

Βρετανικά, αμερικανικά και γαλλικά στρατεύματα εισβάλλουν στη Γερμανία από τα δυτικά σύνορα, Σοβιετικοί και Πολωνοί από τα ανατολικά, υπό τις διαταγές του Στρατάρχη Ζούκοβ. Η συμφωνία προβλέπει, ο Κόκκινος Στρατός να εισέλθει στο Βερολίνο.

Τον Απρίλιο του 1945, η εικόνα στη Γερμανία δε θυμίζει σε τίποτα τις ένδοξες ημέρες του Γ Ράιχ. Το Βερολίνο βομβαρδίζεται ανηλεώς, ενώ ο Χίτλερ, προσβεβλημένος από πάρκινσον, πιθανώς και υπό την επήρροια ουσιών, σχεδιάζει και μετακινεί στο χάρτη ανύπαρκτες στρατιές. Τελικά στις 30 του μήνα αυτοκτονεί, με τη σύζυγό του Εύα Μπράουν.

Η οριστική παράδοση του Βερολίνου, κατά τις πρώτες ώρες της 9-ης Μαΐου, σηματοδοτεί όχι μόνο το τέλος του φονικότερου πολέμυ στην ανθρώπινη ιστορία, με δεκάδες εκατομμύρια θύματα, αλλά την έναρξη μιας νέας περιόδου. Ο φασιστικός κίνδυνος εκλείπει, αν και δε λείπουν οι νοσταλγοί του.

Ξεκινά όμως η μακρά περίοδος του Ψυχρού Πολέμου, ανάμεσα στις Η.Π.Α. και την Ε.Σ.Σ.Δ., αλλά και το ουσιαστικό τέλος της αποικιοκρατίας, αφού το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία σταδιακά εγκαταλείπουν τις αποικίες τους. Τα επόμενα χρόνια θα είναι ειρηνικά για την Ευρώπη και θα μπουν τα θεμέλια της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης.