Ο εορτασμός των Χριστουγέννων 25 Δεκεμβρίου

25 Δεκεμβρίου η Χριστιανοσύνη (εκτός από τους Παλαιοημερολογίτες και τους Αρμένιους) εορτάζει με κατάνυξη τη Γέννηση του Θεανθρώπου.

Σύμφωνα με την πνευματική και θρησκευτική προσέγγιση είναι η απαρχή ενός νέου κόσμου, γεμάτου με ελπίδα και ψυχική ανάταση.

Φέτος η πανδημία έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στη διαδικασία των εορτασμών, τόσο στο επίπεδο των Θείων Λειτουργιών όσο και στις παραδοσιακές οικογενειακές συγκεντρώσεις. Οι πνευματικές αξίες ωστόσο, παραμένουν ζωντανές.

Ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου έχει τις ρίζες του τον 4ο αιώνα και αποτελεί αντικείμενο έρευνας μεταξύ των μελετητών.

Σύμφωνα με το συνδυασμό των Ευαγγελικών περιγραφών, των ιστορικών γεγονότων και των αστρονομικών φαινομένων ως πιθανότερη εκδοχή έχει επικρατήσει ότι ο Ιησούς γεννήθηκε το φθινόπωρο ή την άνοιξη, σε έτος μεταξύ 8 και 2π.Χ..

Οι πρώτοι χριστιανοί, κυρίως στην Ανατολή, έδιναν μεγάλη σημασία στο νόημα και το πνεύμα της Βάπτισης του Χριστού. Γι’ αυτό, η Γέννηση και η Βάπτιση εορτάζονταν μαζί, με την ονομασία Επιφάνεια, στις 6 Ιανουαρίου. Σήμερα, μόνο η Αρμενική Εκκλησία γιορτάζει την ημέρα αυτή από κοινού, Χριστούγεννα και Θεοφάνεια.

Η ιδέα του αυτόνομου εορτασμού της Γέννησης του Χριστού, ανήκει στον Πάπα της Ρώμης Ιούλιο, με σκοπό να υποβαθμίσει ειδωλολατρικές εκδηλώσεις.

Τα Ρωμαϊκά Σατουρνάλια

Μεταξύ 17-22 Δεκεμβρίου, στη Ρώμη λάμβανε χώρα μια μεγάλη παγανιστική εορτή, τα Σατουρνάλια, αφιερωμένη στο θεό Κρόνο (Σατούρν στα λατινικά), που συνδεόταν με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Ήταν μια περίοδος τέλεσης θυσιών, κρασοκατάνυξης, ανταλλαγής δώρων και τυχερών παιχνιδιών, στα οποία έπαιρναν μέρος και οι δούλοι. Οι άνθρωποι συνήθιζαν να διακοσμούν τα σπίτια τους με θάμνους και κλαδιά, ενώ στόλιζαν τα δέντρα έξω από αυτά με μεταλλικά αντικείμενα, τιμώντας το θεό προστάτη τους. Μετά την πιο σκοτεινή μέρα του χρόνου θα ακολουθούσε το φως, που συμβόλιζαν οι θεοί Απόλλων από την Ελλάδα και Μίθρας από την Περσία. Έτσι, ο Αυτοκράτορας της Ρώμης Αουρέλιος γύρω στο 270 μ.Χ. καθιέρωσε τη “Γενέθλια Μέρα του Ανίκητου Ήλιου”, στις 25 Δεκεμβρίου.

Το Yule

Οι βόρειοι λαοί τιμούσαν το χειμερινό ηλιοστάσιο με το Yule, εορταστικές εκδηλώσεις που κρατούσαν από το Νοέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο, καταναλώνοντας αγριογούρουνο, κατσίκα και … λέγοντας κάλαντα. Αυτά έχουν τις ρίζες τους στα “Τελετουργικά Γονιμότητας”. Οι γεωργοί πήγαιναν το χειμώνα στα χωράφια τους, όπου με φωνές και τραγούδια προσπαθούσαν να διώξουν τα κακά πνεύματα, ενώ έχυναν κρασί και μηλίτη στο χώμα. Διάφοροι διασκεδαστές πήγαιναν από πόρτα σε πόρτα, λέγοντας ευχές, τραγουδώντας και πίνοντας εις υγείαν.

Τη Βικτωριανή περίοδο η εξέλιξη έφερε τα περίφημα κάλαντα.

Στη σκανδιναβική παράδοση ο αντίστοιχος Άγιος Βασίλης, που στη Δύση έρχεται τα Χριστούγεννα, εκτός από τον Άγιο Νικόλαο (Santa Claus), συνδέεται και με τον Πατέρα των θεών Όντιν, που είχε λευκή γενειάδα και έφερνε δώρα, καβαλώντας το 8ποδο άλογο Σλέιπνιρ. Στην Ισλανδία “Yule” ονομάζεται το alter ego του “Αϊ Βασίλη”, που τιμωρεί τα κακά παιδιά.

Είναι πασιφανές, ότι τα Χριστούγεννα, με τα έθιμά τους, σηματοδοτούσαν το πέρασμα από τον παλαιό κόσμο σε ένα νεότερο, πιο λαμπερό.

Στη χώρα μας, εκτός από τις τοπικές παραδόσεις, συναντάμε και πολλά ξενόφερτα, που έχουν καθιερωθεί παγκοσμίως. Παράδειγμα: Το πρώτο δέντρο στη χώρα μας στολίστηκε το 19ο αιώνα, επί Όθωνα, στο Ναύπλιο, αντικαθιστώντας σταδιακά το “καράβι”.

Αυτό όμως που έχει πραγματική αξία, η αγάπη και η ελπίδα να πλημμυρίσουν τις ψυχές των ανθρώπων.

Πηγές: Wikipedia, Βραδυνή, Passenger, Ekriti, iEfimerida